Soms vragen ouders me wel eens of het bezwaarlijk is dat hun kind typt in plaats van schrijft. Op school heeft men op een gegeven moment de computer geïntroduceerd en omdat het handschrift van zoon of dochter zo moeilijk leesbaar is, lijkt dit een prima oplossing. Want zeg nou zelf, een geschreven woord of een getypt woord, een woord blijft een woord.

Ik kon daar voor mijn gevoel nooit afdoende antwoord op geven. Het kost meer inspanning om met de hand een woord te schrijven, waardoor je hersenen meer tijd hebben om het woordbeeld op te nemen. Maar een slecht handschrift helpt je hersenen niet, om woorden te herkennen, wat weer vóór typen pleit. Er valt voor allebei dus wat te zeggen. En toch …

Afgelopen week las ik een artikel van Drake Bear (Business Insider UK – december 2014) over het schrijven met de hand versus typen, wat ik graag met je wil delen. Het origineel vind je hier, maar ik ben zo vrij geweest om het te vertalen.

Typen is snel.

Handschrift is traag.

Vreemd genoeg, is dat precies de reden waarom schrijven met de hand beter geschikt is om te leren. Dat is gebleken uit onderzoek van de psychologen Pam A. Mueller van Princeton University en Daniel M. Oppenheimer van de University of California, Los Angeles.

Eerdere studies betoogden dat laptops ongeschikt zijn voor het maken van aantekeningen, vanwege de afleiding die het internet biedt. De experimenten van Mueller en Oppenheimer leverden een contra-intuïtieve conclusie: handmatig aantekeningen maken is beter omdat het de leerling vertraagt.

Door vertraging van het proces van het maken van aantekeningen, versnel je het leren.

Het werkt als volgt. Een ervaren typist(e) in een klaslokaal, is in staat vrijwel elk woord dat een docent spreekt te typen. Dit transcriptieproces vereist geen kritisch denken. Dus terwijl je de woorden op papier zet, hoeven je hersenen niets te doen met het materiaal.

De wetenschap rondom leren heeft ontdekt, dat als de hersenen niet signaleren dat het materiaal belangrijk is, de les uit het geheugen wordt verwijderd omwille van de efficiency.

Als je al schrijvend aantekeningen maakt, zal je niet in staat zijn elk woord dat de spreker zegt op te schrijven. In plaats daarvan, moet je op zoek naar representatieve citaten, concepten samenvatten en vragen stellen over dat wat je niet begrijpt. Dit vergt meer inspanning dan alleen het typen van elk woord en juist deze inspanning maakt het verschil en zorgt ervoor dat het materiaal door je hersenen wordt verwerkt. Hoe moeilijker iets is, hoe sterker het signaal aan je hersenen, dat iets de moeite waard is om te onthouden.

Mueller en Oppenheimer concluderen, dat het woordelijk weergeven van een les, in plaats van het verwerken van informatie en het vertalen van de lesstof in je eigen woorden, zelfs nadelig is voor het leren.

De voordelen van het schrijvend aantekeningen maken – al is het een verdwijnende vaardigheid – zijn gedocumenteerd door veel educatieve psychologen, die hebben ontdekt dat met de hand schrijven onderdelen van de hersenen activeert dat het typen verwaarloost. Met name gebieden die verband houden met de vorming van het geheugen. Eén van de redenen, waarom kinderen met meer ideeën komen als ze schrijven dan wanneer ze typen.

Dus, zoals de Franse psycholoog Stanislas Dehaene vertelde aan The New York Times, neem af en toe afstand van het toetsenbord als het even kan.
“Als we schrijven, wordt er automatisch een uniek neuraal circuit geactiveerd,” zei hij. “Er is een centrale erkenning in de beweging van het geschreven woord, een soort van erkenning door mentale simulatie in je hersenen, het lijkt erop dat dit circuit op een unieke manier een bijdrage levert waar we niet van af wisten.”

Het resultaat? “Leren is eenvoudiger gemaakt,” concludeerde hij.

Typen is een geautomatiseerd proces, net als bij fietsen hoeven we daar op een bepaald moment niet meer bij na te denken. Je kunt dus een prachtig verslag hebben getypt, je hersenen zijn nog niet met de lesstof aan de gang gegaan. Zonde van je tijd. Maak je handmatig aantekeningen, dan heb je de eerste slag al gemaakt.

Maak kinderen bewust van het voordeel van een duidelijk handschrift, leg ze uit dat als je duidelijk schrijft ze sneller woordbeelden kunnen herkennen en daarmee ook sneller zien dat ze een woord verkeerd hebben geschreven (en zichzelf kunnen verbeteren). Mooi schrijven is niet een doel op zich, maar het helpt je minder fouten te maken.

En, maak kinderen bewust van het voordeel van schrijven ten opzichte van typen, leg ze uit dat ze hun lesstof sneller leren als ze handmatig aantekeningen, mindmaps en samenvattingen maken.

De tijd die ze overhouden, kunnen ze dan lekker zelf indelen: achter pc, laptop of tablet …