Als het fundament niet goed staat, bouw je een wiebelend huis.
Dat geldt ook voor leren.

Toch zie ik in de praktijk bijna dagelijks kinderen die op dat wankele fundament verder moeten bouwen.
Spelling, rekenen, begrijpend lezen… Alles wordt moeilijk als de basis niet klopt.
En dan wordt leren frustratie.
Voor het kind én voor de leerkracht.

Leerproblemen? Niet méér oefenen, maar terug naar de basis

Als kinderen vastlopen in het leren, gaan we vaak harder werken op het niveau waar het misgaat.
Maar wat als het probleem daaronder zit?

Een kind dat spelling lastig vindt, worstelt vaak niet met de regel zelf…
Maar met het woordbeeld.
Er is geen stevige opslag van woorden.
En dan valt er weinig te automatiseren.

Eerst die visuele basis op orde brengen. Dan volgt de rest.

Automatiseren lukt niet met regels

Deduceren is mooi… maar niet als het kind moet gaan automatiseren.
Want regels toepassen is denken.
Automatiseren is juist: níét meer nadenken.

Zodra je moet denken: “Wat was die regel ook alweer?”
… weet je zeker: dit is nog geen automatisering.

Dus?
Geen extra regel-uitleg.
Wel: woordbeelden opbouwen.
Zichtbaar maken.
Oefenen tot het vanzelf gaat.

Rekenen? Stop met forceren van ‘inzicht’

Inzicht is geen beginpunt, het is een gevolg.
En het ontstaat pas als de basis vrij moeiteloos verloopt.

Een kind dat 8 + 7 nog steeds moet uitrekenen via blokjes, krijgt zijn hoofd niet vrij voor redactiesommen.

• Eerst die kleine sommen tussen 1 en 20 automatiseren.
• Tafels? Cijferend rekenen erbij.
• Snelheid komt vanzelf als de basis stevig staat.

“Dit is saai.” Of bedoel je: “Ik snap het niet”?

Wanneer kinderen iets saai noemen, gaan bij mij de voelsprieten aan.
Zeker bij hoogbegaafde kinderen.

Want saai betekent zelden echt saai.
Vaak betekent het:
* Ik weet niet wat ik moet doen.
* Ik begrijp het niet meteen en dat frustreert.
* Het sluit niet aan bij hoe ik denk.

• Eerst de basis stevig.
• Dán verdiepen of verbreden.

Leren = nieuwsgierig mogen blijven

Kinderen willen van nature leren.
Ze zijn nieuwsgierig. Vragend. Onderzoekend.

Tot het fout gaat.
Tot het te moeilijk wordt.
Tot het faalervaring na faalervaring wordt.

En dan?
Dan zakt die natuurlijke leermotor langzaam weg.

• Zoek naar wat ontbreekt in de basis.
• Geef ruimte voor veiligheid en herhaling.
• Bouw weer op vertrouwen.

Want als het fundament eenmaal klopt,
…dan gaat het kind vanzelf verder bouwen.

Moraal van dit verhaal?

• Lopen kinderen vast? Ga niet meteen méér doen.
• Ga dieper kijken. Naar de basis. Naar de hiaten.
• Dán pas kun je écht helpen.

Overal waar je komt kun je met kinderen leren.
Je hoeft alleen maar anders te kijken.